من اِدا ھما بلوچی ءُ فارسی لبزاں دیاں کہ آ جاھےنہ جاھے لبزے نہ
لبزے یک رنگ اَنت ۔
دوئیں زبان چہ بُندرا ھمبراہ اَنت ءُ پیداگ اَنت ، بلے مروچاں
گنداگءَ کیت کہ فارسیءَ وتی بُندری تھر پھک نہ بلے کم چہ کم
ویل کُرتگ، آ بلوچی اِنت کہ وتی ھما بندری رنگی داشتگ،
اِدا اِے لبزانی دیگءِ فائدہ اِیش اِنت کہ لہتے مردم بلوچی لبزانی
وتی تھر نویس اَنت ھر یکی یک رھبندے لوٹی وتی کنت ، اگاں
منی داتگیں تھرءَ اِے بلوچی لبزاں بہ نبیس اِت گڑا بلوچیءَ باز نپ
رس اِیت اِنت
فارسی بلوچی بلوچی لثہ ، آروغ آروگ آروک آوردن آرگ یارگ آھن آسن آھن آزاد آزات آجو آسمون آسمان آزمان آستین آستونک آستیگ آرد آرت آب آپ آبلہ آبلہ ترانبل آتش آچش آس آسودہ آسودگ آسیدگ اِمشبی اِمشپی اِنشپی آشوب آشوپ کوکار اَسپ اَسب اَسپ اَپس شتُر اُوشتر اُشتر اَرزُن اَرزن اَندو اَندو غم اِسپندان اِسپتان اَنبار اَنبار اَصلاََ ھرگز اَسُل اَرزش اَرزشت بستار بُردن بر اگ بِگو بُگو بہ ُ گُش برنا ورنا پختہ پھتہ پستہ پشّتہ برنج برنج بر بر بریان بریان بریجان بلبل بلبل کُلی بیابان گیابان بُقچہ بُکچہ بگچہ گرنچ بوم بوم “ بوُ گُگُو بناء بنا بُنگیج بانو بانک باج باج بیم بیم ترس بُز بُز باران گوارگ بالشت بالشت سرجا بستن بند اگ بلہ بلے ھؤ بخیہ بکیہ بندر بندن بھرام بھرام بزن بجن بُروت بَروت بداَت بندات بخار بہ ککّرّ ‘ ککرّ باریک بارگ بلغم بلگ بساط بستار بسان بسات بُن بن بگیر بگر بیخ بیھھ بیزار شزار پیشتر پیسر ساری بیشتر گیشتر پیچیدن پیچگ پشت پشت فشنگ پشنگ پوپل فوپل پوپل پاسُخ پسّو پسّہ پیہ پی پیگ پوست چرم پوست چرم پری پیری پولک پلُک پشم پشم پژم پیاز پیماز پاک پاک پھک پُلنگ پُلنگ پریشب پیریگیں شپ پف ھپ پیرزال پیرزال پیرمرد پیرمرد فیل فیل “ عربی لبزے “ پارسنگ پارسنگ پاسنگ تر ، خیسیدہ تر ، میسّتگ تیشہ تش توام توام جاڑ توشہ توشگ تیرگی تاروکی تہاروکی تُنک تنک تازہ تاجگ تلخ تھل زھر تندور تندور ترین بہا بہا ترش ترپش تند تند ترند تخم تھم توم تپ تب تپ ترب ترپ بھتر گھتر بنگ بنگ تبر تپر دور دور دیر داد دات بھبود گھبود بازی گوازی پند پنت پارسال پیرار پیراری پیراریگ پا پاد تفنگ تپنگ توپک تمبورہ تمبورگ ترکیدن ترکگ تکمہ تکمہ تکمو توپان توپان پھناد پھنات پریدن پردیگ تراشیدن تراشگ تور ‘ شغال تولگ شگال بُریدن بُرگ جُلّ جُلّ جار جار چنگل ‘ چنگال چنگل چرا چیا چپلو چپلوک ‘ چپک چرک چرک چلّ چُرت چُرت چپک زدن چاپ جن اگ سُور ۔ جشن سُور سیر چاہ چاہ چات چنگ چنگ چریدن چرگ چشیدن چش اگ چَکیدن چک اگ چند چُنت چنچو چنکیا جامہ جامگ پشک چتر چتر در در خیگ ‘ خایہ ھیک خاک ھاک خامہ : خام ھامگ خدا ھُدا خید ھید خواہش ھاھش : واھشت خرد ھرد خروس کروس خر ھر خوشہ ھوشگ : ھوش خارشت : خارش ھارشت خرگوش کرگوشگ خرما ھرما ھرماگ ‘ ناہ خوردن ور اگ خفتن وپس اگ خند ھند کند خشت ھشت خوراک وراک خواجہ واجہ دوغ دوگ دست دست خشک ھُشک دوش دوشی دُم دمب لٹک دیگ : دیغ دیز دوخت دوچ دُزدیدن دزّ اگ دوشیدن دوش اگ دوشین دوشی دراز دراج دادن دے اگ دود دوت دیت دزّد دُزّ دانہ دانگ درس داس دِم دیم دشمن دژمن دشمن دیوار دیوال دُرج دُرج داماد زامات دُھل ڈھل دی زی زیک : زیگ دندان دنتان داشتن دار اگ درّ درّ درخت درچک دورغ دروگ دوغ دوگ دُشنام دُژنام دژمان ۔ زاہ درخش درپش جڑک رود روت ژفت زپت ریش ریش ریش رِش روباہ روباہ روبا رُفت و روب رپتءُ روپ ریخت رِچ رُستن رد اگ ریگ ریک رسیدن رس اگ رُفتن روپ اگ رود آھن رود رِیم ریم زمستان زمستان زادن زایگ زاھگ زود زوت زیت زھرہ زھرگ زلو : زلوک زِراگ زہ زے رُسوا رزوا رُسوا ران ران زان زان رام رامگ رمہ رمگ زق زِک زنُخ زنُک سخت سک ستائش ستا سوز سوچ سیاہ سیاہ سیلاب سیلاپ سرب : اُسرب سُرپ سیخ شیک سنگ سنگ سوھان سوھان سُرود سرود سروز سایہ سایگ ساھگ سُفتن سمبگ سائیدن سایگ ساھگ سُم سُمب سُرمب سِندان سندان سرد سرد سارت سُرمہ سُرمگ سِرمُگ : کنجل سیر سیرک شور شور کوکار شور سور شبان شپانک شوانگ شیب شیپ شاخ شاہ کرایہ کریہ غوغا کوکار کفتار ھپتار کدخدا کھدا کاہ گیاہ کاہ کاشی کاشی کاشیگ کبگ کبگ کارد کارچ کنار کُنر کنجد کنچت کُرّہ کُرّگ کَرّ کَرّ کودک کودک کُھنہ کوھنگ کاسہ کاسگ کلاغ گُراگ کُشتن کُش اگ کِشتن کِش اگ کشیدن کش اگ غرّیدن گُرّ اگ کُلبہ کُلّ کُند کنٹ کور کور کرانہ کِرّ کدام کدوم کتام کجام کوام کُول کوپگ کوزہ کونْزگ کجا کجا کوا کرم کرم کُُنج کُنج کنڈ گوش گوش گچ گچ چُن گزر گزرک گربہ گربگ گران گران گُرسن گژن شُد گرگ گرک گرک گرفت گپت گریہ گریوگ گزّ گزّ گلہ گلہ گلّو گلگ گاؤمیش گامیش لرزیدن لرزگ درْھگ لکد ‘ لگت لگت لاغر لاگر لوُ لُو لولُک لی لوک لگام لگام لنگ لنگ مھار مھار مادیان مادیان مادہ مادگ میخ میھ مردہ مردگ مگسک مگسک مکسک ماش ماش مار مار دیگ دیز لوھی ۔ لوھیگ ماست مستگ موز موز مُو مود مید مشک : مشکیزہ مشک مُزد مُزّ مور مور مرغ مرگ ماکیان : نیکیک ماکیان ‘ نیکینک مسن مزن ناھار ناھری سبارگ نان : نون نان نگن نیم نیم نان خورُرشت نارُوشت نُک نُک ناف ناپگ نر نر نھاد نھاد نالیدن نال اگ نار اگ نِھال نِھال نو نوک نوشتہ نبشتگ نویس نبیس نم نمب نیش نیش وام وام وافور باپور ولی : ولیک : ولیکن بلے ھمہ ھمک : ھمکس ھُکہّ ھِک یورش اُرش چراغ چراگ بینی “ پوز پونْز ناخن ناکن ناھن جھلی نیمگا ھم بہ چاراِت گوں ↨ ↨ خوک ھوک ھُک ھِک تفنگ تپنگ توپک خزان ھزّام خشک ھشک خوشہ ھوشگ ھوش خشت ھشت خرما ھرما ھرماگ ناہ صد سد شصت شست ھفتاد ھپتاد باغ باگ خرک ھارگ گفتار گپتار رفتار رپتار گرفتار گرپتار بخت بھت بخش بکش خرید ھرید زُلف زُلپ بیک خنجر ھنجر سُرخ سھر سپید سفید اِسپیت کلید کلیت مصری مزری بالاد بالاد ڈیل دوزخ دوزہ توی توک ھمین ھمے بغل بگل مقراض مگراز اُمید اُمیت فراخ پراہ چقماق چکمک مقناطیس خوش وش وژ
شما اِے سرجمیں لبز “ گال “ دیست اَنت
اِدا منی سردردی کش اگءِ مولءُ اِیوکا ھمیش اِنت کہ ھمکس اِے
لبزاں ھمے وڑا بہ نبیس اِیت گڑا بلوچی نبیس اگ رد گش اگ نہ
بیت اِنت پرچی کہ اِے بلوچی بندری تھر اِنت
بلے منی گپّءِ مولءُمراد اِے ھجبر نہ اِنت کہ ھمکس ھنچو رد
نبیس اِیت ، ھو لھتے مردم اَست اِنت کہ آ فارسیءِ “ خ “ غ “ ف “
پہ بلوچیءِ زگریں گالانی وستہ کارمرد کنت۔
ایشیءَ چیں رند سراتک عربی لبزانی گوں عربی آباں نبیس اگ
یا نہ نبیس اگ ، ایشیءِ باروءَ یک نبشتانکے زوت پیداگ اِنت
“ ادا یک گپّے گُش اگ لوٹاں گپّ اِیش اِنت کہ اگاں یکے بہ بلوٹیت
بلوچی نبیس اگءِ جیڑہءَ راست بہ کنت ءُ وتی شورءَ بہ دات گڑا
مردم آئیءَ گُش اَنت کہ تو “ سید ظہور شاہ ھاشمیءِ “ پاگءَ سرا
کن اگ لوٹ ئے
گڑا من آ مردماں گُشاں کہ آ وتی زورءَ یا “ سید “ ءِ بلوچی
رھبنداں شر بہ کن اَنت گڑا منّ آن اِش
گپّ اِیش اِنت کہ ھمے نہ منّ نیءَ سرجمیں کار خراب کرتگ اَنت
ءُ آ مردماں گوں عقیدہ پرستیءِ زورءَ کسّی گپّ گوش نہ داشتگ
اَنت ۔ من آ کساں گوں دزبندی کناں کہ آ سرجمیں مردمانی سوجاں
بچاراَنت ءُ راھے در بہ گیج اَنت اَنچیں راھے کہ ھمکس ءُ ھمک
ھندءِ مردم شُت بہ کنت، ۔ ☺ ☺ ☺ ☺
کوکنی ھندوستانءَ ممبیءَ کھوت خوتانی زبان انت ایشیءِتہا بلوچیءِ ھم رنگ ءُ ھم معنا لبز است انت
بگندے کمّو قرق بہ بیت
بلوچی کو کنی
پُپ پُپس
انگر انگار
مس مشی
تُن تَنا
کاگد کاگد
شنگر ِشنگ
لمبو لمبو
کلّگ کُرّا
سانکل ۔ سانکل ، زمزیل
بلوچی | پنجاپی |
پُل | پھل |
ساہ | سا |
پاگ | پگھ |
کدی | کدی |
ونڈ کن اَگ | ونڈنا |
کَلیر | کریر کریل |
لوٹ | لوڑ |
ودّ اَگ | ودنا |
مندریک | مندری |
گُٹّ | گُھٹ |
ماڑی | ماڑی |
بلوچی | ھندی سنسکرت | ||
زنڈ | سنڈھ | ||
سڑ اَگ | سڑنا | ||
شر | شِری | ||
رجگ | رچنا | ||
کوٹی | کوٹ | ||
لِیس | لِیس | ||
جلندھر | جلندھر | ||
چنال | چنار | ||
ھڈ | ھڈی | ||
انگر | انگار | ||
تک | تھوک | ||
بُوءُ گرند | گراھند | ||
بانور | بَنوں | ||
بجی | پچی ۔ جڑا ھوا | ||
پَلِت | پلیت | ||
کرپاس | کپاس | ||
کُٹم | کُٹم | ||
بنگ | بھنگ | ||
چندن | چندن | ||
اڑے | ارے | ||
باس | باس | ||
سُد | سدھ | ||
مَس ۔ سیاھی | مَس ۔سیاھی | ||
لڑ | لڑی | ||
من اَگ | ماننا | ||
لولی | لوری | ||
تور | تول | ||
وانگ | بانْگڑو | ||
سنگر | سنگر ۔ مورچہ | ||
کاٹار | کٹار | ||